شاهنده

تقوا به معناي حفظ كردن خويشتن از چيزي است كه انسان از آن مي ترسد. اين واژه از ريشه وقي گرفته شده است كه به معناي حافظ و سپر است. انسان براي آن كه خود را از زيان جنگ حفظ كند و آثار شمشير و نيزه و تير را از خود دفع سازد تن را به سپر مي سپارد تا وي را نگه دارد و آسيبي به او نرسد. تقوا در اصطلاح شرعي به معناي نگه داري نفس از چيزي است كه موجب گناه مي شود و گرفتار خشم و غضب الهي مي گردد. براي دست يابي به مقام تقوا و رهايي از خشم الهي شخص مي بايست از هر آن چه خداوند از آن بازداشته است پرهيز كرده و به هر چه فرمان داده انجام دهد. بنابراين تعريف تقوا به ترك و پرهيز از آن چه نهي كرده و بازداشته است، تعريف جامعي نيست؛ چنان كه ترجمه آن به پرهيز و پرهيزگاري بيانگر معنا و مفهوم قرآني آن نمي باشد؛ اگر چه حتي در اين تعريف پرهيزگاري را به معناي ترك برخي مباحات نيز معنا كرده و ترك آن را كمال تقوا قرار دهيم؛ زيرا تقوا درحقيقت، چيزي جز حركت در راه راست و صراط مستقيم نيست كه اين راه دربردارنده همه آن چيزي است كه ما از آن به دين ياد مي كنيم؛ از اين رو مي توان تقوا را در اصطلاح و فرهنگ قرآني به معناي عمل به دين دانست و يا پا از اين فراتر نهاده و تقوا را به معناي دين داري در حوزه ايمان و عمل دانست. بنابراين مي توان گفت كه در مفهوم قرآني تقوا در همان معناي دين داري به كار رفته است و متقي همان دين دار است كه در حوزه هاي مختلف خود را به اشكال گوناگوني نشان مي دهد.

تقوا مصونیت است ، نه محدودیت !

بعضی می‌گویند : تقوا کار هر کسی نیست ، تنها ویژگی عالمان بزرگ است !

شهید مطهری می‌فرمایند : تقوامصونیت است نه محدودیت.

مثل اینکه شما وقتی کفش می پوشید ، محدودیتی ایجاد نمی شود ، بلکه پایتان از کثیف شدن و شیشه و خار و خاشاک مصون می ماند .

انسان با تقوا به خاطر روحیه ای که در او ایجاد شده ، مصونیتی پیدا کرده که وقتی به خلاف و گناهی می رسد ، به راحتی خودش را كنترل می كند.

به گفته‌ی قرآن ، یکی از دلایل آمدن همه ی انبیاء الهی ، با تقوا کردن مردم بوده ، به طوری بسیاری از دستورات اسلامی نیز بر پایه ی تقوا استوار می باشد ؛

امام رضا علیه‏السلام :

مُرِ الصَّبیَّ فلْیَتَصدَّقْ بیدِهِ بالكِسْرةِ والقَبْضةِ والشَّیءِ وإنْ قَلَّ ، فإنَّ كلَّ شیءٍ یُرادُ بهِ اللّه‏ُ وإنْ قَلَّ بعدَ أنْ تَصدُقَ النِّیّةُ فیهِ عظیم؛

به كودك دستور بـده كـه بـا دست خودش صدقه بدهد گر چه به اندازه تكّه نانى یا یك مشت از چیزى باشد؛ زیرا هر چیزى كه در راه خدا داده شود اگر با نیّت پاك صورت گیرد ، هر چند كم باشد ، بسیار زیاد است .

الكافی : 4 / 4 / 10 منتخب میزان الحكمة :

احادیث حضرت امام مهدی (ع) در حوزه تربیت اسلامی

حضرت مهدى(علیه‏السلام ) فرمودند:

به خدا پناه مى‏برم از كورى بعد از روشنایى و روشن بینى و از گمراهى بعد از هدایت، و از چیزهایى كه موجب نابودى اعمال مى‏شود و به او پناه مى‏برم از آزمایشهاى هلاك كننده. زیرا خداوند متعال فرماید: آیا مردم تصور مى‏كنند همین كه گفتند ایمان آوردیم رها مى‏شوند و مورد آزمایش قرار نمى‏گیرند؟

امام مهدی(علیه السلام) فرمودند:

هر یک از شما باید عملى را انجام دهد که سبب نزدیکى به ما و جذب محبّت ما گردد؛ و باید دورى کند از کردارى که ما نسبت به آن، ناخوشایند و خشمناک مى باشیم، پس چه بسا شخصى در لحظه اى توبه کند که دیگر به حال او سودى ندارد و نیز او را از عِقاب و عذاب الهى نجات نمى بخشد.

حضرت مهدی (علیه السلام) فرمودند:

هركس در اجرای اوامر خداوندكوشا باشد، خدا نیز وی را در دستیابی به حاجتش یاری می كند.

حضرت مهدی (علیه السلام) فرمودند:

اگر خواستار رشد و كمال معنوی باشی هدایت می شوی ، و اگر طلب كنی می یابی

قال علیٌ علیه السلام:

اِنَّ لِلقُلُوبِ شهوَةً وَ کِراهةً وَ اِقبالاً وَ اِدباراً فَأتوُها مِن اقبالِها وَ شَهوَتِها، فَاِنَّ القَلبَ اِذا اُکرِهَ عَمِیَ.

دل ها را حالت خواستن و ناخواستن و روی آوردن و پشت کردن است. از راه خواسته­ ها و تمایلات، سراغ قلب­ ها بروید، چرا که اگر دل را به کاری مجبور کنند، کور می ­شود.
غرر الحکم 6/206 . نهج البلاغه، صبحی صالح، حکمت

امام علی (علیه السلام) :همانا خدای تعالی خطاب به فرزند آدم می فرماید :ای پسر آدم هرگاه چشمان تو با تو در دیدن حرام منازعه کند برای رفع آن دو پلک قرار دادم که آنها را در هنگام مشاهده حرام در هم کنی و حرام را مشاهده نکنی و اگر زبانت با تو در مورد صحبت از محرمات منازعه کرد دو لب برایت قرار دادم آنها را روی هم ببند و سخن حرام مگو.
وسائل الشیعه جلد 15صفحه

احادیث حضرت امام عسكری (ع) در حوزه تربیت اسلامی

امام عسكرى (علیه‏السلام) فرمودند:

شما را سفارش مى‏كنم به: تقواى الهى، پارسایى در دین خودتان، و كوشش و تلاش براى خدا و راستگویى و اداى امانت به كسى كه شما را امین شمرده است چه خوب باشد یا بد، و طولانى كردن سجده و خوش همسایگى، كه حضرت محمد (صلى‏الله‏علیه‏و‏آله)همین برنامه‏ها را آورده است.

امام عسكرى (علیه‏السلام) فرمودند:

مبادا روزى تضمین شده (كه درهرحال به تو مى‏رسد) تو را از كار و فعالیت واجب بازدارد.

امام عسكرى (علیه‏السلام) فرمودند:

عمرهاى شما رو به كاهش است، دوران شما محدود است، مرگ ناگهان فرا مى‏رسد، هر كه نیكى بكارد خوشى درو مى‏كند وهر كس زشتى بكارد، پشیمانى درو مى‏كند، هر كسى آنچه را كشت كند درو خواهد كرد، نه كند رو از بهره و نصیب خود عقب مى‏ماند و نه حریص بیش از آنچه مقدّر اوست به دست آورد، به هر كس خیرى برسد از خداست، و هر كس از شرّى حفظ شود خدا او را حفظ كرده است.

احادیث حضرت امام هادی (ع) در حوزه تربیت اسلامی

امام هادی علیه السلام فرمودند:

اگر مردم می دانستند مرگ چه نعمتی در پی دارد هر آینه آن را طلب کرده و بیش از انسان عاقلی که دوا را برای مداوای دردش دوست دارد، دوست می داشتند.

از امام هادی علیه السلام معنای حلم را پرسیدند،حضرت فرمودند:

(حلم) آن است که مالک نفس خود باشی و خشم خود را با وجود قدرت و توانایی بر انتقام، فرو خوری.

امام هادی علیه السلام فرمودند:

با ورع و باتقوا باشید که این ورع و تقوا همان دینی است که همواره ما ملازم آن هستیم و پایبند به آن می باشیم و از پیروان خود نیز می خواهیم که چنین باشند از ما (با عدم رعایت تفوا) شفاعت نخواهید و ما را به زحمت نیندازید.

امام هادی علیه السلام فرمودند:

به جای حسرت و اندوه برای عدم موفقیت های گذشته، با گرفتن تصمیم و اراده قوی جبران کن.

امام هادی علیه السلام فرمودند:

حسد، کارهای خوب را از بین می برد و دروغ، دشمنی می آورد.

امام هادی علیه السلام فرمودند:

حسد موجب نابودی ارزش و ثواب حسنات می گردد. و تكبّر و خودخواهی جذب كننده دشمنی و عداوت افراد می باشد. و عُجب و خودبینی مانع تحصیل علم خواهد بود و در نتیجه شخص را در پَستی و نادانی نگه می دارد. و بخیل بودن بدترین اخلاق است؛ و طَمَع داشتن خصلتی ناپسند و زشت می باشد.

امام هادی علیه السلام فرمودند:

علم و دانش بهترین یادبود برای انتقال به دیگران است، ادب زیباترین نیكی ها است و فكر و اندیشه آئینه صاف و تزیین كننده اعمال و برنامه ها است.

امام هادى (علیه‏السلام)فرمودند:

شب بیدارى ، خواب را لذّت بخش‏تر و گرسنگى ، خوراك را گواراتر مى‏كند .

امام هادى (علیه‏السلام)فرمودند:

ریشخند كردن ، شوخى كم‏خردان و كردار نادانان است .

امام هادى (علیه‏السلام)فرمودند:

خودپسندى، آدمى را از دانش‏جویى باز مى‏دارد و به‏ناسپاسى وانكار حق مى‏خواند.

احادیث حضرت امام رضا (ع) در حوزه تربیت اسلامی

امام رضا علیه‏السلام :

مُرِ الصَّبیَّ فلْیَتَصدَّقْ بیدِهِ بالكِسْرةِ والقَبْضةِ والشَّیءِ وإنْ قَلَّ ، فإنَّ كلَّ شیءٍ یُرادُ بهِ اللّه‏ُ وإنْ قَلَّ بعدَ أنْ تَصدُقَ النِّیّةُ فیهِ عظیم؛

به كودك دستور بـده كـه بـا دست خودش صدقه بدهد گر چه به اندازه تكّه نانى یا یك مشت از چیزى باشد؛ زیرا هر چیزى كه در راه خدا داده شود اگر با نیّت پاك صورت گیرد ، هر چند كم باشد ، بسیار زیاد است .

الكافی : 4 / 4 / 10 منتخب میزان الحكمة :

احادیث حضرت امام سجاد (ع) در حوزه تربیت اسلامی

امام سجاد (علیه السلام) فرمودند:

حَقُّ وَلَدِكَ … أَنَّكَ مَسْؤُولٌ عَمّا وُلّیتَهُ [بِهِ] مِنْ حُسْنِ الْأَدَبِ وَالدِّلالَةِ عَلى رَبِّهِ … . وَ الْمَعُوَنَةِ عَلى طاعَتِهِ فیكَ وَ فى نَفْسِهِ … .

حق فرزند تو این است… در سرپرستى وى مسؤولیت دارى كه ادب او را نیكو كنى و به سوى پروردگارش رهنمون سازى و در فرمانبردارى از او، نسبت به وظایف تو و خودش، یارى‏اش دهى.

[تحف العقول، ص 263.]

امام سجاد(علیه السلام) فرمودند:

کثرةُ النُّصحِ یدعو إلی التُّهمَةِ؛

نصیحت زیاد، موجب بدبینی می شود.

بحار الأنوار، ج72، ص66

امام سجاد (علیه السلام):

اللهم … اءعنى على تربیتهم و تاءدیبهم وبرهم ؛

خدایا مرا بر تربیت ، ادب آموزى و نیكى كردن به فرندانم یارى فرما.

صحیفه سجادیه از دعاى 25.

امام سجاد (علیه السلام):

واءما حق الولد فتعلم اءنه منك ومضاف الیك فى عاجل الدنیا بخیره و شره واءنك مسؤ ول عما ولیته من حسن الادب والدلالة على ربه والمعونة له على طاعته …؛

حق فرزند این است كه بدانى او از تو است در دنیا با هر خیر و شرى كه دارد به تو منسوب است و تو مسئول تربیت نیكو و راهنمایى اش به سوى خدا و یاریش در اطاعت از پروردگارش هستى …

تحف العقول ص 263.

رحلت پیامبر اعظم، معراج وصال اوست با حضرت دوست. رحلت جانسوزش را به عاشقان رسالتش تسلیت می گوییم.

…………………………………………………………………………..

غمی در سینه ام می جوشه امشب
چراغ آسمون، خاموشه امشب
گمونم پیرنِ مشکی شو، زهرا علیهاالسلام
به جای مادرش، می پوشه امشب!

……………………………………….

رسول الله! با غروب آفتاب تو، کعبه تا قیامت سیه پوش گشته و زمزم، اشک عزا به رخسار مکه مى ریزد.

…………………………………………………

یا رسول الله! مثل تو دیگر در پهنه زمین تکرار نخواهد شد، اما با تکرار صلوات بر تو، نور حضورت را در قلب خود احساس مى کنیم

.